داشتن یک استخر شنای تمیز و شفاف، لذت استفاده از آن را دوچندان می‌کند. اما این شفافیت تنها یک مسئله زیبایی‌شناختی نیست، بلکه برای حفظ سلامت شناگران و جلوگیری از رشد باکتری‌ها، جلبک‌ها و عوامل بیماری‌زا ضروری است. برای دستیابی به این هدف، استفاده از روش‌های صحیح و اصولی تصفیه و تمیز کردن آب استخر، امری حیاتی است. در این مقاله به معرفی ۷ روش مؤثر و کاربردی برای تمیز کردن آب استخر می‌پردازیم که هر یک نقش مهمی در حفظ کیفیت آب ایفا می‌کنند.
۱. تنظیم pH و قلیائیت آب: سنگ بنای تعادل شیمیایی
اولین و مهم‌ترین گام در نگهداری از آب استخر، تنظیم دقیق pH و قلیائیت است. pH میزان اسیدی یا بازی بودن آب را نشان می‌دهد و باید بین ۷.۲ تا ۷.۶ باشد. اگر pH خیلی بالا باشد، کلر کارایی خود را از دست می‌دهد و ممکن است آب کدر شود و رسوبات کلسیم تشکیل شود. اگر pH خیلی پایین باشد، می‌تواند به تجهیزات استخر آسیب برساند و باعث سوزش چشم و پوست شناگران شود. قلیائیت (Total Alkalinity یا TA) نیز به عنوان یک بافر عمل می‌کند و از نوسانات شدید pH جلوگیری می‌کند. قلیائیت ایده‌آل بین ۸۰ تا ۱۲۰ ppm است. برای تنظیم این دو پارامتر، از کیت‌های تست شیمیایی استفاده کرده و در صورت نیاز با افزودن مواد شیمیایی مخصوص مثل اسید برای کاهش pH و قلیائیت، یا سودا اَش برای افزایش آن، تعادل را برقرار کنید.
۲. کلرزنی منظم: ضدعفونی‌کننده قدرتمند
کلر شناخته‌شده‌ترین و مؤثرترین ماده ضدعفونی‌کننده برای استخرهاست. کلر با از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها و جلبک‌ها، آب را ایمن نگه می‌دارد. مقدار کلر آزاد (Free Chlorine) باید بین ۱ تا ۳ ppm باشد. کلر می‌تواند به شکل قرص، گرانول یا مایع به استخر اضافه شود. نکته مهم این است که کلر در معرض نور خورشید به سرعت تجزیه میشود. به همین دلیل، برای افزایش ماندگاری کلر، استفاده از تثبیت‌کننده‌هایی مانند اسید سیانوریک (Cyanuric Acid یا CYA) ضروری است. مقدار مناسب CYA بین ۳۰ تا ۵۰ ppm است. افزودن قرص‌های کلر به اسکیمر یا شناورهای کلر، راهی آسان برای نگهداری سطح کلر در حد مطلوب است.
۳. استفاده از شوک‌درمانی (Shocking): مقابله با آلودگی‌های سنگین
گاهی اوقات سطح کلر استخر به دلیل آلودگی‌های زیاد (مانند گرده، برگ، باران یا استفاده زیاد از استخر) کاهش می‌یابد و اصطلاحاً “کلر ترکیبی” یا کلرامین‌ها (Chloramines) ایجاد میشود که باعث بوی تند کلر و سوزش چشم میشود. شوک‌درمانی یا افزودن مقدار زیادی کلر به آب در یک دوره کوتاه، برای از بین بردن این کلرامین‌ها و سایر آلودگی‌ها استفاده میشود. برای این کار، از پودر کلر شوک استفاده کنید. بهتر است این کار را هفته‌ای یک بار یا بعد از هر بار استفاده سنگین از استخر انجام دهید، ترجیحاً در شب که نور خورشید کم است و تأثیر شوک‌درمانی بیشتر میشود.
۴. فیلتراسیون مؤثر: قلب سیستم تصفیه
سیستم فیلتراسیون استخر (پمپ و فیلتر) وظیفه گردش و پاکسازی فیزیکی آب را بر عهده دارد. پمپ، آب استخر را به سمت فیلتر می‌کشد و فیلتر، ذرات معلق و آلودگی‌ها را از آب جدا می‌کند. هر روز حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت پمپ را روشن نگه دارید تا تمام حجم آب استخر حداقل دو تا سه بار در روز از فیلتر عبور کند. تمیز نگه داشتن فیلتر نیز حیاتی است. فیلترهای شنی و فیلترهای دیاتومه (DE) نیاز به شستشوی معکوس (Backwash) منظم دارند، در حالی که فیلترهای کارتریجی باید به صورت دوره‌ای خارج و تمیز شوند.
۵. جارو کردن کف و دیوارها: حذف رسوبات و جلبک‌ها
حتی با وجود سیستم فیلتراسیون قدرتمند، برخی ذرات سنگین‌تر و رسوبات در کف استخر ته نشین می‌شوند. جارو کردن کف و دیوارها به صورت هفتگی برای جلوگیری از تجمع جلبک‌ها و رسوبات ضروری است. می‌توانید از جاروهای دستی مخصوص استخر یا جاروهای رباتیک خودکار استفاده کنید. جارو کردن به ویژه در گوشه‌ها و درزهای استخر که امکان رشد جلبک‌ها بیشتر است، اهمیت دارد.
۶. برس کشیدن سطوح استخر: پیشگیری از رشد جلبک
برس کشیدن به صورت منظم دیواره‌ها و کف استخر، به جدا شدن ذرات چسبیده، رسوبات و جلبک‌ها کمک می‌کند. این کار به خصوص در نواحی با جریان آب کمتر، مانند گوشه‌های پله‌ها یا خطوط کاشی، بسیار مؤثر است. برس کشیدن باید حداقل هفته‌ای یک بار و پیش از جارو کشیدن انجام شود تا ذرات جدا شده به کف استخر ته نشین شوند و توسط جارو جمع‌آوری شوند.
۷. استفاده از مواد شیمیایی تخصصی: شفاف‌سازی و حذف فسفات
علاوه بر کلر، مواد شیمیایی دیگری نیز برای حل مشکلات خاص آب استخر وجود دارند:
- زلال‌کننده‌ها (Flocculants/Clarifiers): این مواد باعث چسبیدن ذرات ریز معلق به یکدیگر می‌شوند تا تبدیل به ذرات بزرگ‌تر شده و توسط فیلتر جذب شوند یا در کف استخر ته نشین شوند تا با جارو جمع‌آوری شوند.
- کشنده‌های جلبک (Algaecides): برای جلوگیری از رشد یا از بین بردن انواع جلبک‌ها (سبز، سیاه، زرد) استفاده می‌شوند. استفاده پیشگیرانه از جلبک‌کش‌ها به حفظ شفافیت آب کمک می‌کند.
- حذف‌کننده‌های فسفات: فسفات‌ها اصلی‌ترین منبع غذایی جلبک‌ها هستند. اگر استخر شما به طور مکرر با مشکل جلبک روبرو میشود، ممکن است سطح فسفات در آن بالا باشد. استفاده از مواد حذف‌کننده فسفات به از بین بردن این منبع غذایی و جلوگیری از رشد جلبک‌ها کمک می‌کند.
با رعایت این هفت روش و توجه به جزئیات، می‌توانید آب استخر خود را همیشه شفاف، زلال و از نظر شیمیایی متعادل نگه دارید و محیطی ایمن و لذت‌بخش برای شنا فراهم کنید.
