یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای صاحبان استخر، حفظ شفافیت و پاکیزگی آب است. شما زمان و هزینه زیادی صرف می‌کنید تا استخرتان زیبا و سالم به نظر برسد، اما با وجود تلاش‌های مداوم، ناگهان متوجه می‌شوید که آب به سرعت کدر و کثیف شده است. این اتفاق می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد و سوالات زیادی را در ذهن شما ایجاد کند. چرا آب استخر، با اینکه مرتبا تصفیه می‌شود، به سرعت پاکیزگی خود را از دست می‌دهد؟ آیا تنها دلیل آن ورود آلودگی‌های بیرونی است؟
در این مقاله، قصد داریم به طور دقیق و از نزدیک به عوامل اصلی و پنهانی که باعث کدر و آلوده شدن آب استخر می‌شوند، بپردازیم. از ذرات نامرئی گرفته تا عوامل شیمیایی و بیولوژیکی، همه این موارد را بررسی خواهیم کرد تا درک کاملی از این پدیده به دست آورید و راه‌حل‌های عملی برای مقابله با آن را بشناسید.
عوامل فیزیکی و شیمیایی
۱. ذرات معلق و آلودگی‌های محیطی
یکی از شایع‌ترین دلایل کدر شدن آب، وجود ذرات بسیار ریز معلق است که فیلتر استخر قادر به جذب آن‌ها نیست. این ذرات می‌توانند از منابع مختلفی مانند گرد و غبار، گرده گیاهان، خاک و حتی بقایای حشرات وارد آب شوند. با گذشت زمان، این ذرات در آب تجمع یافته و شفافیت آن را از بین می‌برند. به خصوص در فصول گرم و پر گرد و غبار یا در مناطق با پوشش گیاهی زیاد، این مشکل حادتر می‌شود. حتی بارش‌های شدید باران هم می‌تواند مقدار زیادی خاک و آلودگی را وارد استخر کند.
۲. تعادل شیمیایی نامناسب (pH و قلیاییت)
مهم‌ترین عامل در حفظ سلامت آب استخر، تعادل شیمیایی آن است. سطح pH آب، میزان اسیدی یا قلیایی بودن آن را نشان می‌دهد و باید بین ۷.۲ تا ۷.۶ باشد.
- pH بالا (قلیایی): اگر pH آب بالاتر از ۷.۶ باشد، کارایی کلر به شدت کاهش می‌یابد. در این شرایط، کلر قادر به از بین بردن باکتری‌ها و جلبک‌ها نیست و در نتیجه، میکروارگانیسم‌ها به سرعت رشد می‌کنند. همچنین، pH بالا باعث رسوب املاح و کلسیم شده و آب را کدر می‌کند.
- pH پایین (اسیدی): اگر pH آب کمتر از ۷.۲ باشد، آب خاصیت خورندگی پیدا می‌کند و می‌تواند به تجهیزات استخر آسیب بزند. همچنین، باعث سوزش چشم و پوست شناگران می‌شود.
عامل دیگری که بر pH تأثیر می‌گذارد، قلیاییت کل (Total Alkalinity) است. قلیاییت کل به عنوان یک بافر عمل می‌کند و نوسانات شدید pH را کنترل می‌کند. سطح مناسب آن باید بین ۸۰ تا ۱۲۰ ppm (قسمت در میلیون) باشد. اگر قلیاییت کل پایین باشد، pH به راحتی تغییر می‌کند و اگر بالا باشد، تنظیم pH دشوار می‌شود.
۳. کلر آزاد ناکافی
کلر مهم‌ترین ماده ضدعفونی‌کننده در استخر است. کلر آزاد به کلری گفته می‌شود که برای از بین بردن باکتری‌ها، ویروس‌ها، جلبک‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها در دسترس است. اگر سطح کلر آزاد به دلیل مصرف زیاد یا عدم افزودن به موقع کاهش یابد، باکتری‌ها و جلبک‌ها شروع به رشد می‌کنند و آب به سرعت کدر و سبز می‌شود.
- کلرامین‌ها (Chloramines): وقتی کلر با آلودگی‌های آلی مانند عرق، ادرار و مواد آرایشی واکنش می‌دهد، کلرامین‌ها تشکیل می‌شوند. کلرامین‌ها بوی تند و زننده کلر ایجاد می‌کنند و قدرت ضدعفونی‌کنندگی کلر آزاد را کاهش می‌دهند. بالا بودن سطح کلرامین‌ها نشان‌دهنده نیاز به شوک کلر است.
عوامل بیولوژیکی
۱. رشد جلبک‌ها
جلبک‌ها یکی از مهم‌ترین دلایل سبز و کدر شدن آب استخر هستند. این موجودات میکروسکوپی در شرایط گرم و آفتابی و در صورت عدم وجود کلر کافی یا عدم تعادل شیمیایی، به سرعت تکثیر می‌شوند. انواع مختلفی از جلبک‌ها وجود دارند، از جلبک‌های سبز که شایع‌ترین نوع هستند، تا جلبک‌های زرد، سیاه و صورتی که از بین بردنشان دشوارتر است. وجود جلبک‌های سبز به معنای این است که سیستم تصفیه و کلرزنی استخر به درستی کار نمی‌کند.
۲. باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها
آب استخر محیطی مناسب برای رشد انواع باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها است. این موجودات می‌توانند از طریق شناگران، باد و حتی حیوانات وارد استخر شوند. اگر سطح کلر ناکافی باشد، باکتری‌هایی مانند E. coli یا Legionella می‌توانند تکثیر شوند و علاوه بر کدر کردن آب، خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف را افزایش دهند.
عوامل مکانیکی و تجهیزاتی
۱. سیستم تصفیه ناکارآمد
فیلتر استخر وظیفه جداسازی ذرات و آلودگی‌ها از آب را بر عهده دارد. یک فیلتر ناکارآمد، چه به دلیل خرابی، چه به دلیل کثیفی بیش از حد یا اندازه نامناسب، قادر به انجام وظیفه خود نیست.
- کثیفی فیلتر: اگر فیلتر ماسه‌ای، کارتریجی یا دیاتومه استخر به موقع شستشو یا تعویض نشود، منافذ آن مسدود شده و جریان آب کاهش می‌یابد. در نتیجه، آب به درستی تصفیه نمی‌شود و کدر می‌ماند.
- سایز نامناسب فیلتر: یک فیلتر کوچک‌تر از حد نیاز نمی‌تواند حجم آب استخر را به درستی تصفیه کند و کارایی آن به شدت پایین می‌آید.
۲. پمپ ضعیف یا خراب
پمپ استخر قلب سیستم تصفیه است. این پمپ آب را از استخر می‌کشد و پس از عبور از فیلتر، دوباره به استخر برمی‌گرداند. اگر پمپ به درستی کار نکند یا قدرت کافی نداشته باشد، جریان آب ضعیف شده و زمان لازم برای گردش کامل آب در سیستم افزایش می‌یابد. این امر باعث می‌شود که آب برای مدت طولانی در استخر بماند و آلودگی‌ها و ذرات معلق در آن تجمع یابند.
نگهداری نادرست و سهل‌انگاری
۱. عدم رعایت زمان‌بندی مناسب برای کارکرد پمپ و فیلتر
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که کافی است پمپ و فیلتر استخر را برای چند ساعت در روز روشن نگه دارند. اما در واقع، سیستم تصفیه باید به مدت کافی کار کند تا کل حجم آب استخر حداقل یک بار در روز فیلتر شود. به طور کلی، توصیه می‌شود پمپ حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت در روز کار کند. در استخرهای پرتردد یا در شرایط آب و هوایی گرم، این زمان ممکن است بیشتر هم باشد.
۲. عدم اسکوپینگ (برداشتن آشغال‌ها از سطح آب) و وکیوم منظم
حتی با داشتن یک سیستم تصفیه عالی، آلودگی‌ها و ذرات در سطح و کف استخر ته نشین می‌شوند. عدم استفاده از اسکوپ برای برداشتن برگ‌ها و آشغال‌های بزرگ و عدم وکیوم منظم کف استخر، باعث تجمع این مواد و افزایش بار روی فیلتر می‌شود و در نهایت منجر به کثیف شدن سریع آب می‌گردد.
۳. شوک کلر (Shock Chlorination) نامنظم
شوک کلر فرآیندی است که در آن مقدار زیادی کلر به استخر اضافه می‌شود تا کلرامین‌ها را از بین ببرد و سطح کلر آزاد را به سرعت افزایش دهد. عدم انجام شوک کلر به صورت هفتگی یا هر دو هفته یک بار، باعث تجمع کلرامین‌ها و کاهش اثربخشی کلر می‌شود که به کدر شدن آب می‌انجامد.
جمع‌بندی
همانطور که دیدیم، کثیف شدن سریع آب استخر تنها به یک دلیل ساده اتفاق نمی‌افتد. این پدیده نتیجه ترکیبی از عوامل فیزیکی (مانند ذرات معلق)، شیمیایی (مانند pH و کلر نامناسب)، بیولوژیکی (مانند جلبک‌ها و باکتری‌ها) و مکانیکی (مانند فیلتر و پمپ ناکارآمد) است. با درک دقیق این عوامل و اجرای یک برنامه نگهداری منظم و اصولی، می‌توانید از داشتن یک استخر شفاف، تمیز و سالم لذت ببرید.
اگر استخر شما به سرعت کدر و آلوده می‌شود، ممکن است مشکل از تجهیزات یا محصولات نگهداری آب باشد. می‌توانید برای حل این مشکلات و مشاوره تخصصی، با مشاوران ما در گروه صنعتی ایرمان تماس بگیرید. ما در زمینه تجهیزات استخری و محصولات پاکیزگی آب استخر تخصص داریم و با ارائه راهکارهای مناسب، به شما کمک می‌کنیم تا استخری همیشه تمیز و شفاف داشته باشید.
