فیلتر شنی قلب سیستم تصفیه آب استخر است. این قطعه مهم، ذرات معلق، گردوغبار، جلبک و آلودگیهای ریز را از آب جدا میکند تا آب استخر همیشه شفاف و سالم بماند. اما مثل هر تجهیز دیگری، فیلتر شنی استخر نیز بعد از مدتی کارکرد، نیاز به تعویض یا شستوشوی اساسی (Backwash) و در نهایت تعویض شنها دارد.
در این مقاله از [نام سایت شما] بهصورت کامل مراحل تعویض فیلتر شنی استخر را بررسی میکنیم تا بتوانید خودتان یا با کمک تکنسین متخصص، این کار را بهدرستی انجام دهید.
چرا باید شن فیلتر استخر را تعویض کنیم؟
با گذشت زمان، شنهای داخل فیلتر بهتدریج فرسوده، شکسته و مسدود میشوند. این امر باعث میشود عملکرد فیلتر کاهش یابد و آب استخر بهخوبی تصفیه نشود.
نشانههای واضح نیاز به تعویض شن فیلتر عبارتاند از:
کاهش فشار خروجی پمپ استخر
شفاف نبودن آب با وجود کارکرد منظم سیستم تصفیه
افزایش دفعات بکواش (شستوشوی معکوس)
وجود ذرات ریز در آب یا برگشت شن به داخل استخر
بهطور کلی، هر ۳ تا ۵ سال یکبار (بسته به میزان استفاده از استخر) باید شن فیلتر شنی تعویض شود.
وسایل و ابزارهای لازم برای تعویض فیلتر شنی
قبل از شروع، ابزارها و تجهیزات زیر را آماده کنید:
آچار مناسب برای باز کردن پیچهای درپوش فیلتر
بیلچه یا ملاقه پلاستیکی برای خارج کردن شنها
سطل یا کیسه برای جمعآوری شن قدیمی
نوار تفلون برای آببندی مجدد اتصالات
شن سیلیسی مخصوص فیلتر استخر (در سه سایز مختلف)
دستکش، ماسک و عینک ایمنی
نکته: استفاده از شن مخصوص فیلتر استخر بسیار مهم است؛ شنهای معمولی یا رودخانهای میتوانند به سیستم آسیب بزنند.

مراحل تعویض فیلتر شنی استخر
در این بخش مراحل را گامبهگام توضیح میدهیم:
مرحله ۱: خاموش کردن سیستم تصفیه و تخلیه آب فیلتر
ابتدا پمپ تصفیه و برق دستگاه را خاموش کنید. سپس شیرهای ورودی و خروجی آب به فیلتر را ببندید تا از ورود یا خروج ناگهانی آب جلوگیری شود.
اگر فیلتر دارای شیر تخلیه (Drain) است، آن را باز کنید تا آب درون فیلتر بهطور کامل خارج شود.
در صورت نبود شیر تخلیه، میتوانید با باز کردن درپوش بالا، آب را با پمپ کوچک دستی یا بهصورت دستی تخلیه کنید.
مرحله ۲: باز کردن درپوش بالایی فیلتر
درپوش فیلتر معمولاً با پیچهای فلزی یا بستهای حلقوی بسته شده است. با دقت پیچها را باز کنید و درپوش را بردارید. مراقب باشید که به واشر آببندی (O-Ring) آسیب نرسد، چون در آببندی نهایی اهمیت زیادی دارد.
مرحله ۳: خارج کردن شن قدیمی
اکنون باید شنهای قدیمی را از داخل فیلتر خارج کنید.
برای این کار میتوانید از بیلچه پلاستیکی یا مکنده دستی استفاده کنید.
در زمان تخلیه، مراقب لولههای داخلی (Laterals) در کف فیلتر باشید؛ این قطعات بسیار حساساند و اگر بشکنند، شن به داخل سیستم برمیگردد.
بهتر است حدود ۵ تا ۱۰ سانتیمتر آخر شن را با دست خارج کنید تا به لولهها آسیب نزنید.
مرحله ۴: بررسی و تمیز کردن لولههای داخلی
پس از تخلیه کامل شنها، وضعیت بازوهای پخشکننده یا همان لترالها (Laterals) را بررسی کنید.
اگر شکسته یا مسدود شده باشند، حتماً آنها را تعویض کنید.
در ادامه داخل مخزن را با آب فشارقوی بشویید تا رسوبات و چربیهای باقیمانده کاملاً پاک شوند.
مرحله ۵: آمادهسازی برای ریختن شن جدید
قبل از افزودن شن جدید، لولهی مرکزی را در جای خود محکم قرار دهید و دهانهی آن را با نوار چسب یا درپوش موقت ببندید تا شن داخل آن نریزد.
سپس مقدار کمی آب (حدود یکسوم مخزن) داخل فیلتر بریزید. این کار باعث میشود هنگام ریختن شن، فشار ضربه روی لولهها کمتر شود.
مرحله ۶: افزودن شن جدید فیلتر
حال نوبت به پر کردن فیلتر با شن سیلیسی جدید است.
شن فیلتر استخر معمولاً در سه لایه مختلف ریخته میشود:
لایه درشت (۳–۵ میلیمتر): حدود ۱۵ سانتیمتر در کف فیلتر
لایه متوسط (۲–۳ میلیمتر): حدود ۱۵ سانتیمتر
لایه نرم یا ریز (۰.۵–۱ میلیمتر): حدود ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر در بخش بالایی
نکته: برای هر فیلتر بسته به ظرفیت (مثلاً ۷۵، ۱۰۰ یا ۱۵۰ کیلوگرم)، مقدار کل شن متفاوت است. این عدد معمولاً روی بدنه فیلتر درج میشود.
مرحله ۷: بستن درپوش و آببندی اتصالات
بعد از پر کردن شن جدید، درپوش بالایی را در جای خود قرار دهید.
واشر آببندی را بررسی کنید و در صورت خشک یا ترکخورده بودن، آن را تعویض کنید.
اتصالات را با نوار تفلون محکم کنید تا از نشتی آب جلوگیری شود.
مرحله ۸: راهاندازی مجدد سیستم و انجام بکواش اولیه
قبل از قرار دادن فیلتر در حالت تصفیه (Filter)، ابتدا شیر چندحالته را روی حالت Backwash (شستوشوی معکوس) قرار دهید و سیستم را برای چند دقیقه روشن کنید.
این کار باعث میشود گردوغبار و ذرات ریز شن جدید از سیستم خارج شود.
سپس حالت شیر را روی Rinse (آبکشی) بگذارید و بعد از ۳۰ تا ۶۰ ثانیه، سیستم را روی حالت Filter تنظیم کنید.
حالا فیلتر آماده کار است و آب استخر باید شفاف و تمیز باشد.

نکات نگهداری پس از تعویض فیلتر شنی
هر دو هفته یکبار عملیات بکواش (Backwash) را انجام دهید.
فشار فیلتر را با گیج فشار بررسی کنید؛ اگر فشار بیش از حد افزایش یافت، نشاندهنده گرفتگی فیلتر است.
از مواد شیمیایی تصفیهکننده مناسب (مانند کلر یا آنتیآلگ) به مقدار مجاز استفاده کنید.
در پایان فصل کاری استخر، فیلتر را تخلیه و خشک کنید تا عمر شنها افزایش یابد.
هزینه و زمان تقریبی تعویض فیلتر شنی
هزینه تعویض شن فیلتر بسته به حجم فیلتر و نوع شن استفادهشده متفاوت است.
بهطور میانگین:
قیمت شن سیلیسی: بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم
هزینه خدمات نصب و تعویض: بین ۸۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان (بسته به نوع فیلتر و موقعیت استخر)
زمان لازم: حدود ۲ تا ۳ ساعت برای هر فیلتر
اگر از فیلترهای بزرگ تجاری استفاده میکنید، بهتر است این کار توسط تیمهای متخصص انجام شود تا از آسیب احتمالی به لولهها جلوگیری گردد.
جمعبندی
تعویض فیلتر شنی استخر یکی از مهمترین اقدامات برای حفظ کیفیت آب و افزایش طول عمر سیستم تصفیه است.
با رعایت مراحل بالا — از تخلیه آب و خروج شن قدیمی گرفته تا نصب و شستوشوی شن جدید — میتوانید با هزینهای منطقی، عملکردی شفاف و پایدار برای استخر خود فراهم کنید.
در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض فیلتر شنی استخر، کارشناسان ایرمان آماده ارائه مشاوره و خدمات تخصصی در محل هستند.

